3 belangrijke uitdagingen en opportuniteiten voor onze badsteden
Met prachtig uitgestrekte zandstranden, een oneindige zeespiegel, gezonde lucht en ontelbare fiets- en wandelroutes is de Belgische kust een oase van rust die voor heel wat mensen synoniem staat voor ontspannen en genieten.
Desondanks de groeiende populariteit staat ook onze geliefde kuststreek de komende jaren voor heel wat uitdagingen. Uitdagingen die tegelijkertijd ook heel wat opportuniteiten inhouden. We nemen alvast de 3 belangrijkste uitdagingen en bijhorende nieuwe kansen onder de loep.
1. De klimaatverandering aan de Kust, een verhaal van uitdagingen en kansen
De klimaatopwarming zorgt ervoor dat het Noordzeewater warmer wordt en de zeespiegel sinds de jaren 90 ook stijgt met ongeveer 3 millimeter per jaar. Ter verdediging van onze kustlijn voert het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust sinds 2011 het ‘Masterplan Kustbeveiliging’ uit. Dit omvangrijke masterplan omvat een hele resem werken goed voor 300 miljoen euro. Het voorbije decennia is er al hard gewerkt aan een hele reeks van ‘zachte’ en ‘harde’ maatregelen. ‘Zacht’ staat daarbij voor duinen en extra zand die als stootkussens en sponzen werken tegen het zeewater. ‘Hard’ staat voor stormmuren, dijken, stormvloedkeringen en andere constructies in beton en metaal om het water tegen te houden. Door deze maatregelen worden heel wat extra duinen en strand aangelegd. Zo is er het ‘groeistrand’ in Oostende dat sinds 2013 de zee op veel grotere afstand houdt en een bescherming biedt tegen de stijgende zeespiegel. De kustlijn wordt dus omgevormd tot een bufferzone met nieuwe bredere stranden waardoor er weer meer plek zal ontstaan voor natuur, ontspanning en recreatie. Een belangrijk speerpunt in het masterplan is de aanleg van meer duinen. Duinen beschermen niet alleen tegen de stijgende zee maar houden ook het zand beter vast. Door duinen opnieuw meer plaats te geven transformeert de kustregio langzaam maar zeker terug naar zijn natuurlijke habitat. De nieuwe duingebieden zijn visueel een enorme aanwinst want ze leveren niet alleen mooie landschappen op maar ze vallen ook bijzonder in de smaak bij veel wandelaars.
“ Heel wat kustgemeenten hebben de voorbije jaren sterk ingezet op projecten met als doel een groter aantal jonge gezinnen aan te trekken ”
2. Vergrijzing aan zee: een lust of een last?
Studies wijzen uit dat in 2030 ongeveer 28 procent of ruim 3,3 miljoen Belgen ouder zullen zijn dan 60 jaar. Specifiek voor de Kust zal tegen 2030 ongeveer 40 procent van de inwoners ouder zijn dan 60 jaar. Deze vergrijzing bewijst de toegenomen populariteit van wonen aan zee. Vooral babyboomers kopen in eerste instantie een appartement als tweede verblijf om dan later te verhuizen naar de desbetreffende badstad en er zich definitief te vestigen. Deze babyboomers zijn kapitaalkrachtig en zijn een belangrijke bron van inkomsten voor zowel de horeca- als culturele sector aan zee. Babyboomers zijn in deze context een ontegensprekelijke boost voor de economie aan de Kust. Los hiervan beseffen de kustburgemeesters dat elke dynamische gemeente steeds een evenwichtige mix moet nastreven tussen oud en jong. Heel wat kustgemeenten hebben daarom de voorbije jaren sterk ingezet op projecten met als doel een groter aantal jonge gezinnen aan te trekken. Kustgemeenten willen dus wel degelijk meer diversifiëren en zetten bewust in op nieuwe woonwijken met een groter aandeel betaalbare woningen. Ook wordt er met een groeiende aanwezigheid van speeltuinen, skateparken, jeugdhuizen en fuifzalen ingezet op een infrastructuur die meer afgestemd is op een jonger publiek.
3. Leren uit de ondoordachte bouwhausse van het verleden en ruimte geven aan vernieuwing
Bouwkundig en architecturaal is de kustregio eind vorige eeuw ontspoord. De ongebreidelde en inspiratieloze bouwhausse van de jaren 60, 70 en 80 hebben hun littekens nagelaten op de zeedijk. Vandaag de dag echter is het roer volledig omgegooid. De kustgemeenten hanteren nu een veel strenger vergunningsbeleid waarbij geen open gebieden meer mogen bebouwd worden. Oude uitgeleefde gebouwen worden vervangen door beeldbepalende nieuwbouwprojecten met een focus op een betere kwaliteit en hoogstaander wooncomfort. In heel wat badplaatsen worden de resultaten van deze nieuwe visie duidelijk zichtbaar. Nieuwe projecten, waaronder ook al enkele iconische woontorens, sieren het straatbeeld. Er wordt verstandiger gebouwd en bewuster omgesprongen met de beperkte ruimte. Hierdoor komt er weer meer plaats vrij voor stadspleinen, groen, recreatie en ontspanning.